Erzincan’da doğup İstanbul Üniversitesi’nde kimya mühendisliği okuyan ve kendini iyi bir mühendis olarak tanımlayan Semih Dilsiz, Aygaz’da başladığı kariyer yolculuğunda önemli başarılar elde etti. Aygaz’ın içinden doğan ve Türkiye’nin en büyük kurum içi girişimlerinden biri olan Sendeo’nun (eski adıyla Aykargo) kurucularından biri olarak sektörde fark yarattı. Şimdi ise Koç Holding Girişimcilik Programı’na seçilen Greenmile Mobility adlı kendi girişimini kurarak, sürdürülebilir mobilite çözümleri sunmaya odaklanıyor. Yeni fikirler üretmek ve hayata geçirmek onun için adeta bir yaşam biçimi. İnovasyon ve girişimcilik dünyasında samimi bir şekilde yer alarak, hem kendini hem de çevresindekileri sürekli geliştiren bu başarılı mühendis, hikayesini bizimle paylaşıyor.
Bize kendinizden bahseder misiniz?
1988 Erzincan doğumluyum. İstanbul Üniversitesi Kimya Mühendisliği mezunuyum, iyi bir kimya mühendisi değilim ama iyi bir mühendis olduğumu söyleyebilirim. Son 11 yıldır halen de büyük bir mutlulukla çalıştığım bir Koç Topluluğu şirketi olan Aygaz ve iştiraklerinde çeşitli görev ve sorumluluklar aldım.
Aygaz’ın içinden çıkan Türkiye’nin halen en büyük kurum içi girişimcilik spin off’u olan Sendeo’nun (eski adıyla Aykargo) kurucularındanım, aslında ekosisteme 2016 yılında bu proje ile kurum içi girişimci olarak dahil olmuş oldum. Aykargo projesi ile En Başarılı Koçlular ve En İyi Kurum İçi Girişim Projesi ödülleri alma fırsatına da sahip oldum.
Şuanda Aygaz’da İnovasyon ve Fikri Haklar Yöneticisi olarak çalışıyorum. Bunun yanında Koç Holding Girişimcilik Programı’na seçilen 2 girişimden biri olan Greenmile Mobility adlı kendi girişimimi kuruyorum. Son olarak İnovasyon ve girişimcilik ekosisteminin en yeni ama yakında en güçlü platformlarından olacak Future Innovation Leaders’ın kuruculandanım.
Yeni fikirler üretmeyi ve hayata geçirmeyi bir yaşam biçimi olarak benimsiyorum. Aktif bir yelken sporcusu olmaya çalışıyorum😊 Evliyim, Alp ve Tuna adında 3 yaşında ikizlerim var. Onların büyüme yolculuklarına şahit olmaktan da büyük keyif alıyorum..
Bize kurumunuzdan bahseder misiniz? Girişimcilik ekosisteminde kurum olarak neler yapıyorsunuz? Girişimcilerle işbirliği, girişimcilere yatırım yapmak gibi faaliyetleriniz var mı?
Koç Topluluğu şirketlerinden Aygaz, 1961 yılında kurulan enerji şirketi, aslında enerji şirketi olduğu kadar gemileri, binlerce bayisi ve bayi araçları, 7/24 binlerce bayisine sevkiyat sağlayan bir lojistik şirketi olduğunu da söyleyebiliriz. Kurulduğu günden beri, enerjinin toplumun tüm kesimlerine ulaştırılmasını ve hayatın devamlılığını bir sorumluluk olarakta benimsemiş bir kurumuz. Bununla birlikte Aygaz 63 yıllık köklü ama genç bir şirket, genç kalabilmesinde de en önemli etkenler; kendini sürekli yenilemesi, inovatif bir şirket olması, bununla birlikte uzmanlık ve tecrübesi ile birlikte cesur girişimci bir kurum olması öne çıkıyor.
İnovasyon ve girişimcilik ekosisteminde oldukça aktif olduğumuzu söyleyebilirim. Koç Topluluğu şirketlerinin içinde yer aldığı Kworks BİGG konsorsiyumu, kurumların startup işbirlikleri geliştirmeleri ve hızlandırmaları için önemli use case’ler sunan Here2Next platformu, Girişimci Kurumlar Platformu üyeliğimiz, çok önemsediğimiz startup işbirlikleri başlığı altındaki açık İnovasyon çalışmalarımız, startuplara 63 yıllık know how’ımızla destek vermek için kurduğumuz Startup Mentorlük Programımız bu alanda yer aldığımız ve hem şirketimizi hem de ekosistemi geliştirmeye odaklandığımız kısımlar. Bununla birlikte Aygaz’da en önem verdiğimiz çalışmalarımızın başında gelen W-Energy for Equality programımız var. Ekosisteme en büyük katkıyı, şuana kadar bu programda temel seviye ve ileri seviye girişimcilik eğitimi verdiğimiz yaklaşık 20.000 lise ve üniversite öğrencisi genç kadınla yaptığımızı söyleyebilirim, gelecekte bu ekosistemi onlar yöneteceği için çok şanslıyız.
Son olarak; girişimcilerle işbirliği fazlaca yapmaya, onların müşterisi olmaya önem veriyoruz. Direkt olarak bir startup yatırımımız yok ama Koç GSYF’nin limited partneriyiz, yatırımları GSYF yapıyor diyebiliriz. Fakat hem direk yatırımlar hem de venture building için fırsatlar olduğunu biliyor, Aygaz olarak bu alanlarda da aktif olmak adına çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Girişimcilik ekosisteminde bireysel olarak da çalışmalarınız oluyor mu? Mentorluk, içerik geliştirme vb.
Bunu birkaç başlıkta notlamam daha uygun olabilir😊
- Bir girişimciyim öncelikle. Greenmile Mobility, tamamı sürdürülebilir araçlardan oluşan, geleceğin mikrolojistik yapısını kurmak üzere yola çıkan bir mobilite ve last mile delivery girişimi. Mobilite ekosistemi için global anlamda faydalı içerikleri de hem ben hem de Greenmile hesaplarımızdan sıkça paylaşmaya özen gösteriyorum.
- Future Innovation Leaders (FIL) platformu da aslında bir girişim, çok güçlü 12 ekosistem lideri ile birlikte bir sivil inisityatif olara kurduk bu platformu. Hedefimiz, ekosistemin güçlü ve give back kültürünü benimseyen öncülerini bir araya getirerek içerik ve işbirlikleri geliştirmek ve mevcutta inovasyon ve girişimcilik ekosistemine yön veren, önümüzdeki dönemin üst düzeyleri olacak arkadaşlarımızın inovasyon liderliği yolculuğuna katkıda bulunmak. İlk programımız FIL Fellowship Programı başlattık, 12 başarılı arkadaşımızın liderlik yolculuklarına katkı sağlayıp güçlü bir iletişim ağı oluşturduk. Yakın zamanda FIL Network’ün de startını vereceğiz,
- Kurumsal inovasyonda fazlaca use case ve deneyim edinme şansım oldu, kurumlara süreçte yaşadıklarımı da fırsat oldukça aktarmaya özen gösteriyorum.
- Son olarak, elimden geldiğince katkı isteyen tüm girişimlere de mentorlük demek istemiyorum buna, arkadaşlık yapmayı, bildiklerimi aktarmayı önemsiyorum.
Kurumunuzda çalışanların girişimcilik veya inovasyon kapasitesini arttırıcı çalışmalarınız veya programlarınız var mıdır?
Kurum kültüründe değişim önemli, bizim gibi şirketlerin geleceğe hazırlanmalarında çalışanların şirket stratejisine katkı vermesini önemsiyoruz. Birkaç çalışmamızı şöyle notlıyım:
- Her Pazartesi ve Çarşamba tüm çalışanlara ekosisteme ait içerikler çıkıyoruz. Bununla birlikte mevcut durumda 6 kurum içi girişimimiz var, 23 kurum içi girişimcimiz bu projeleri ticarileştirmek için muazzam çaba sarfediyor.
- 2023 yılında İnovasyon Akademisini kurduk, hedefimiz iyi girişimci ve proje lideri yetiştirmekti. 1. Dönemde yer alan 14 arkadaşımız Temmuz’da mezun olacak, hemen ardında 2. Dönemi başlatacağız.
- 2024 yılı başında da Startup Mentorlük Programımızı başlattık. Hedefimiz üstte belirttiğim gibi ekosisteme give back yapmak, Aygaz’ın 63 yıllık know how’ını ekosistemin değerli startuplarına iş birimi liderlerimiz ile birinci ağızdan aktarmaktı. Büyük bir çoğunluğu orta düzey 16 çalışma arkadaşımız programda yer alıyor.
- Aygaz’ın konuları özelinde çalışma arkadaşlarımızla sık sık çalıştay ve bootcamp yapmaya çalışıyoruz. Burada güzel fikirler ve projeler çıkıyor, hem arkadaşlarımıza hem de bize çok faydalı oluyor bu tarz atölyeler.
- Bu çalışmalarımızla Fast Company dergisinin yaptığı ‘Best Workplaces for Innovators-Yenilikçiler İçin En İyi İş Yerleri’ araştırmasında 9. sırada yer aldık.
Sizce girişimciliğin ve inovasyonun Türkiye ekonomisine ne tür katkıları olmaktadır?
Doğal kaynakları olmayan bir ülkedeyiz. En büyük gücümüzün genç neslimiz ve girişimci yapımız olduğunu düşünüyorum. Çok başarılı girişimlerimiz ve girişimci arkadaşlarımız var ve onları gururla takip ediyoruz. Global rekabette ülkemizin güçlü bir oyuncu olmasını sağlayan en önemli farklılıklarımızın; teknoloji, İnovasyon ve girişimcilik olacağı kanaatindeyim.
Sizce Türkiye’deki girişimcilik dünyasının gelişimi için neler yapılmalı? Dünya’da alabileceğimiz örnek çalışmalar var mıdır?
Türkiye’de girişimciler o kadar az desteğe ve teferruata tabi ki eğer yılmaz devam ederseniz ister istemez çok başarılı oluyorsunuz. Burada benim önemsediğim, zaten genç nüfusu ve girişimci kası olan bir topluma sahip iken, neler olursa daha başarılı olabiliriz konusunda birkaç notu şöyle sıralayabilirim:
- Öncelikle devlet teşviği, süreçlerin kolaylaştırılması ve vergi avantajları, inovasyon ve girişimcilik ekosistemini güçlü katkıları, global anlamda startupları ve yatırımcıları ülkemize çekecek politikalar izlemesi ekosistemin güçlenmesi için en önemli konu.
- Ekosistemin standart hızlandırma programlarından ziyade, çok güçlü ekosistem üyelerine ihtiyacı var. Bunun da temeli ekosisteme liderlik eden kişi ve kurumlardan alta inerek global anlamdaki peer’larının kalite seviyesine ulaşmaları gerekiyor.
- Bir de ben bir teşkilatçı ya da kominiteci bir yapıya sahibim. Ülkemizden çıkan ve global anlamda iyi işler yapan her bireyin sonraki nesile ve ülke vatandaşına sınırsız destek sağlanması, bunun gönülden yapması. Her startup’ın birgün global arenaya çıktığında oraya hazır olması, zaten global düşünmesi çok çok önemli. Endeavor’ın son araştırmasında yurtdışı girişimcilerin %53’ü Türkiye’deki girişimcilere destek veriyor fakat %90 vermek istiyor, bu tecrübe transferlerini yapacak ortam ve koşullar yaratmakta çok önemli.
Sizce girişimcilerin yaptıkları hatalar nelerdir? Bunların nasıl üstesinden gelebilirler?
Gördüğüm en büyük problemin bir fikir geldiğinde iyi hazırlanmadan ve o iş özelinde iyi ekip oluşturmadan yola çıkılması diyebilirim. Bununla birlikte mezuniyet sonrası bir miktar bir kurumda çalışmak, bütçe yönetmek, network edinmek ve kurumun girişimcilik imkanlarından faydalanmak geleceğin girişimcilerinin hayatını kurtarıyor, üniversiteli ya da yeni mezun arkadaşlarımız anlayışla karşılar umarım😊 Son olarak girişimlerde yatırımcı bulma zorluğu olduğunda ekip yoruluyor ve gardı düşebiliyor, bu da en çok fikrine aşık olan, pivot etmekte geciken girişimlerde oluyor. Benim tecrübelerim ve gördüğüm örneklerin en önemli özelliklerini bir tavsiye notu olarak sıralamam gerekirse:
- Takım herşeyden önemli, güçlü ekiplerle yola çıkmak gerekir.
- Network ve iyi insanları etrafınızda biriktirmek büyük katmadeğer sağlıyor, bazen işin içinde çıkılamadığında network ve etrafınızda tecrübeli bağlantılarınız size güç veriyor.
- Arkaya yaslanmadan, sürekli hem Türkiye’de hem global’de sektör dinamiklerini ve teknolojileri takip etmek ve hızla kendi işinize eklemeniz çok önemli.
- Yapılan işte teknoloji seviyesi yüksekliği ve yurtdışına da açılma potansiyeli yatırımcıların önemsediği konulardan, bu gözle gün 1 den itibaren başlamak lazım.
- Bazen işler iyi gittiğinde rehavete kapılma, diğer oyuncuları ufak görme ve ego olabilir. Birleşerek büyüme ve hep birlikte bulunduğunuz sektörü ve ekosistemi geliştirmek zorunda olduklarını ve işbirliğinin gücünü unutmamaları iyi olur.