viravira.co’nun kuruluşu nasıl oldu? Kuruluşundaki asıl amaç ve hedefleriniz nelerdi?
viravira.co’nun doğuşu yatırım bankacılığı alanında çalıştığımız yıllara dayanıyor. viravira.co’nun diğer kurucu ortağı Emre Küçüközkan’la startup’ların dönüştürmeye henüz başlamadıkları bakir alanlar ile yoğun olmadıkları iş modellerine odaklanmaya karar vermiştik. Tekne kiralama sektörünün geleneksel yapısının ve atıl kapasitesinin güzel fırsatlar sunduğunu düşündük. Yurtiçi ve yurt dışında yaptığımız detaylı araştırmalar sonucu, tekne kiralama sektöründe yaşanan problemleri çözmek ve bu geleneksel alanı teknolojinin de gücünü kullanarak dönüştürmek için bir pazaryeri olan viravira.co’yu 2016’da kurmaya karar verdik. Deniz turizmini seyahat edenler için önde gelen tatil seçeneği yapmak ve tekne rezervasyon süreçlerini güvenli, şeffaf ve kolay hale getirmek amacıyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Online deniz deneyimleri pazarında dünyanın lider oyuncusu olmayı hedefliyoruz.
Girişiminize ulaşan kullanıcılara nasıl hizmetler sunuyorsunuz?
viravira.co adresine giren ziyaretçilerimiz 41 ülke ve 960 farklı lokasyondaki 11.000 doğrulanmış gulet, katamaran, yelkenli, motoryat, sürat teknesi ya da şişme bot arasından kendilerine en uygun olanı seçerek, kaptanlı veya kaptansız kiralama seçenekleri ile kolay ve hızlı bir şekilde rezervasyonlarını yapabiliyor. Misafirlerimiz dilerlerse deneyimli tatil danışmanlarımıza kolaylıkla ulaşarak hayallerindeki tekne tatilini onların rehberliğinde de planlayabiliyor.
Daha çok hangi ülkeler ve bölgelerde yoğunluk oluyor?
Ağırlıklı olarak Almanya ve İngiltere gibi Avrupa’nın klasik pazarlarından talep alıyoruz. Pandemi sonrasında ise Rusya ve Ukrayna’dan gelen rezervasyon taleplerinde ciddi bir artış gözlemliyoruz. Bu yıl ülkemizde çoğunlukla tercih edilen rotaların yüzde 31 ile Göcek, yüzde 19 ile Fethiye ve yüzde 16 ile Bodrum olduğunu söyleyebiliriz. Bu bölgelere ek olarak Bozburun, Marmaris, Kaş ve Datça’da rağbet gören destinasyonlar arasında yerini alıyor. Fethiye çıkışlı turlarda ağırlıklı olarak Göcek rotası yapıldığını dikkate alırsak, Göcek’in yat turizmi sektöründe büyük bir pay aldığını söyleyebiliriz. Bozburun ise yurt içi pazara hitap eden makul fiyatlı gulet portföyü ile son yıllarda oldukça popüler hale geldi.
Girişiminizde sizi rakiplerinizden ayrı tutan özellikleriniz neler?
viravira.co’nun tekne kiralama sektörüne getirdiği birçok yenilik, fayda ve bizi rakiplerimizden ayıran birçok özelliğimiz müşterilerimiz tarafından tercih edilmemizi sağlıyor. Biz sağladığımız faydaları 3 ana başlık altında topluyoruz. Bunlardan ilki en iyi fiyat garantisi. Doğrudan tekne sahipleri ve münhasır işletmeciler ile çalıştığımız için son derece rekabetçi fiyatlar sunuyoruz. Eğer bir tekneyi aynı hafta için farklı bir platformda daha uygun fiyata bulursanız, bu fiyatı size vermeyi taahhüt ediyoruz. En iyi fiyat garantisine ek olarak, viravira.co olarak THY’nin Miles&Smiles programı kapsamında Mil, Hopi ile Paracık ve çeşitli erken rezervasyon kampanyalarıyla da kullanıcı memnuniyetini artıracak indirim fırsatları sunuyoruz.
Bizi farklı kılan diğer önemli başlık, güvenlik. Sektöre getirmiş olduğumuz standart mücbir politikası ile Covid-19 kaynaklı seyahat yasakları gibi durumlarda yüzde 100 ücret iadesi veya tarih öteleme opsiyonları sunuyoruz. Buna ek olarak, sektördeki diğer tüm oyunculardan farklı olarak misafirlerimizin bize emanet ettikleri rezervasyon bedellerini ticari hesabımıza almıyoruz, bu tutarlar tekne sahiplerine aktarılana kadar TCMB nezdindeki bir koruma hesabında güvence altında tutuluyor. İlgili tutarlar tekne sahibine aktarılırken de ıslak imzalı sözleşmeler ve sağlam bir hukuki alt yapı ile güvence altına alınıyor. Ayrıca platformda yer alan tüm tekne sahipleri bazı resmi belgeler talep edilerek doğrulanıyor.
Bir diğer önemli başlık ise tekne sayısı. Şu an Türkiye’de yer alan her 10 mavi tur teknesinden 7’si viravira.co’da kayıtlı. Dolayısıyla tatil severler tek bir platform üzerinden neredeyse pazarın tamamına ulaşabiliyor. Bunu yaparken de farklı iptal, mücbir sebep, sözleşme ve rezervasyon süreçleriyle uğraşmak zorunda kalmıyor. Yat turizmi sektörünü standartları belli olan bir şemsiye altında toplandığımızı söyleyebiliriz.
İleriye dönük planlarınız neler? Dünya’ya açılmayı düşünüyor musunuz?
Bugüne kadar attığımız adımlarla yurt içi pazarı bir şemsiye altında toplamayı başardık. Artık Türkiye’nin deniz turizmi alanında uzmanlaşmış bir pazaryeri var. Pandemi sonrasındaki süreçte ise yurt dışındaki kiralamalara daha fazla ağırlık vermeyi planlıyoruz. Global arenaya baktığımızda şunu görüyoruz; ilk online tekne kiralama platformları 2013’te kuruldu. Dolayısıyla pazara en erken giriş yapan oyunculardanız. Eğer mevcut büyümemizi koruyabilirsek online tekne kiralama pazarında lider oyuncu olmamamız için herhangi bir neden yok. Yeni dil ve para birimi destekleri sunmak ve belirli ülkelerde de Türkiye’de olduğumuz gibi aktif hale gelmek temel önceliklerimiz arasında bulunuyor. 2022’de ise Rusya ve Almanya gibi pazarlara girmeyi hedefliyoruz.
Planladığınız herhangi bir yatırım turu var mı? Daha önce aldığınız bir yatırım var mı?
viravira.co olarak bir grup melek yatırımcıdan 2019 yılında yatırım aldık. Mevcut hissedarlarımız ve aramıza yeni katılan 3 bireysel yatırımcı ile 2020 yılında bir devam turu daha yaptık. Amacımız kurumsal yatırımcılar ve belki yüksek montanlı yatırım yapan melek yatırımcılarla yeni bir tur yapmak. Bu tur sonrasında viravira.co versiyon 2’nin temellerini atacağız. 2022 yılında agresif ciro hedefimize ulaşmak, ekibimizi büyüyen ölçek doğrultusunda büyütmek ve ürünümüze yatırım yapmaya devam ederken listelenen ilan sayısını ve çeşitliliğini de artırmak istiyoruz.
Ülkemizde olan deniz turizmi sektörü ve sunduğu gelir hakkında neler düşünüyorsunuz?
Deniz deneyimleri pazarı Türkiye’de 2 milyar dolar, globalde ise 315 milyar dolar civarında bir büyüklüğe sahip.
Ülke olarak tekne turizmi açısından çok avantajlıyız. Bir yarımada üzerinde yaşıyoruz. Karadan ulaşılamayan çok güzel koylarımız, yat turizmine uygun bölgelerimiz var. Ayrıca köklü bir turizm geleneğimiz ve THY gibi dünyanın her yerinden bize turist taşıyan bir markamız var.
Yat turizmi alanında, coğrafi olarak da çok ciddi bir avantajımız var. Yat turizmden bahsederken etkilediği diğer alanlardan bahsetmezsek resmin tamamını değerlendirmemiş oluruz. Mavi tur amacıyla ülkemize gelen yabancı turistler veya yerli turistler uçak, havaalanı transferi, akaryakıt, kumanya alışverişi, marina bağlama hizmetleri, restoran harcamaları, su sporları vs ödemelerle kiralama bedeline ek birçok harcama da yapıyor ve lokal ekonomilerin canlanmasına ciddi katkı sunuyor. Bugün mesela Bozburun gibi belirli bölgelerde lokal ekonomi tekne turizmine dayanıyor. Tekne kiralayanlar, kişi başı harcamanın en yüksek olduğu turist gruplarından biri. Sektörle ilgili bir değerlendirme yapılırken bu dolaylı etki de dikkate alınmalı.
Covid-19’un getirdiği korunaklı tatil anlayışının etkisinin ileriki yıllarda da devam edeceğini düşünüyoruz. Pandemi dolayısıyla daha önceden tekne tatili deneyimlememiş birçok yeni misafirimiz de oldu. Bu trendin artarak devam edeceğini söyleyebiliriz. 2022’de ise yat turizmi sektörünün yaklaşık olarak reel bazda yüzde 10 oranında büyüme göstereceğini öngörüyoruz.
Pandemi sürecini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Salgın sonrasında seyahat severlerin kalabalıklardan uzak ve izole bir tatil alternatifi olan yat turizmine olan ilgilerinin arttığını görüyoruz. Tanıdığınız ve bildiğiniz kişilerle güvenli bir tatil yapmak hiç şüphesiz bu dönem oldukça büyük bir avantaj. Biz de pandemi döneminde bu avantajdan tabi ki de olumlu etkilendik. Bu yıl sonu itibarıyla site trafiğimizin 1,2 milyon seviyesine ulaşmasını ve buna paralel olarak işlem hacmimizde 3 kat civarında artış yaşanmasını bekliyoruz.
2021 yılını nasıl geçirdiğinizi ve 2022 için orta, uzun vadede hedeflerinizin neler olduğunu bizimle paylaşır mısınız?
2021 yılı için %225 oranında büyüme hedefimiz vardı. Bu yılı, bütçemizin üzerinde olacak şekilde, %300 gibi bir büyüme oranı ile kapatacağımızı düşünüyoruz. Karlılık olarak baktığımızda ise genellikle pazaryerlerinde karlılığa ulaşmak zaman alır, ayağa kaldırılması en zor iş modellerinden biridir ancak biz çok erken aşamada, 2021 yılı itibarıyla başa baş noktasına geldik.
2022 yılı itibarıyla, agresif büyüme planlarımıza rağmen, kar eden bir şirket olarak yolumuza devam edeceğimizi düşünüyoruz. 2022 sonunda toplam yıllık ziyaretçi sayımızı iki milyonun üzerine çıkarmayı ve 50 bin kayıtlı yerli kullanıcı sayısına ulaşmayı hedefliyoruz. Ciro anlamında ise hedefimiz %200 büyümek. Türkiye’de yer alan Turizm Bakanlığı’ndan belgeli 2.000 civarındaki mavi tur teknesinin yüzde 70’i sistemimizde kayıtlı. Bu rakamı 2022 sezonu sonunda yüzde 90 seviyesine, toplam tekne sayımızı ise 12.000 seviyesinin üzerine çıkarmayı planlıyoruz.
Orta uzun vadede ise hedefimiz son kullanıcı bazımızı büyütmek için yeni dil destekleri sunmak ve deniz deneyimleri pazarında yer alan tüm ürünleri platformumuza eklemek. Örneğin cruise turlarını, yelken okullarını, yelken festivallerini, dalış ve su sporu merkezlerini platformumuza dahil etmek istiyoruz.
Ek olarak, 2021 yılında tekne sahiplerine yönelik olarak çıkarmış olduğumuz B2B ürünümüz olan Knot’a önemli yatırımlar yapmaya devam edeceğiz. Knot tam anlamıyla bir turizm fintech ürününe dönüşecek ve böylelikle sektördeki tüm kredi kartı ödemelerine talip olacağız.
